Afganistan Hakkında Genel Bilgiler 2022; Resmi adı Afganistan İslam Cumhuriyeti olan ülke, orta Asya’da bulunmakta. Batısında İran’a, doğusunda Afganistan’a sınır komşusu olması yanında, Özbekistan ve Türkmenistan gibi Türk ülkelerine de komşu. Toplamda 642 bin km2’lik bir alana sahip başkenti Kabil şehridir. Şehir nüfusu toplamda 32 milyon olmakla birlikte, etnik kökenin çoğu Peştunlardan oluşmakta. Bunun dışında Hazarlar, Özbekler ve Tacirler de nüfusun azınlığını oluşturmakta.
Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden bazılarına ev sahipliği yapan ülkede M.Ö 3 bin yılından kalma İndus Medeniyetine ait kalıntılara rastlanmıştır. Aynı zamanda Zerdüştlüğün en eski yazılı metinleri arasında kabul edilen Avesta da bu topraklarda bulunmuştur. Bölgede Budizm ve Hinduizm gibi dinler yer yer bölgesel güç haline gelmişti ancak 9. ve 12. yüzyıllarda Sasani İmparatorluğu ile Müslümanlaşmıştır. Modern Afganistan’ın kurucularından kabul edilen Mirwais Hotak Sasani imparatorluğuna karşı başkaldırmış ve 1747 yılında Ahmed Şah Durrani tarafından resmen ilan edilmiştir.
Afganistan 19. yüzyılın en tartışmalı ülkelerinden biri olmuş, Rusya, İngiltere ve ABD’nin siyasi zaferini kanıtlamaya çalıştığı bir bölge olmuştu. Amandullah Han zamanında 50 yıllık bir monarşiye sahip olsa da daha sonra Sovyet himayesinde sosyalist bir devlet oldu. 1996 yılına gelindiğinde Amerika’nın desteklediği Taliban yönetimi kısmen ele geçirdi. Bugün ise bölgede nispeten bir istikrar söz konusu. Bu istikrarın en büyük getirisi ise binlerce yıllık kadim medeniyetlerin dünyaya açılabilmesi oldu. Birçok han ve krallıktan kalan pek çok tarihi eser, turistlerin ziyaret ettiği bölgeler arasında yer almakta.
Afganistan’ın Gezilecek Turistik Yerleri
Binlerce yıllık tarihine ve kültürel zenginliklerinden ötürü Afganistan’ın gezilecek turistik yerleri arasında seçim yapmanız oldukça zor olabilir.
Kandahar: Modern Afganistan’ın bağımsızlık ilanını yapan Ahmed Şah Durrani’nin başkent olarak belirlediği bölge, 200 yıllık cami ve türbelerle bezeli antik bir kent. 614 bin kişilik nüfusu ile ülkenin en büyük ikinci kenti ve aynı zamanda Peştunlar için kültürel manada önemli bir yer tutmakta.
Mazar-e sharif: 227 bin kişilik nüfusu ile Afganistan’ın 4. En büyük kenti, aynı zamanda turistlerin en çok tercih ettiği Afgan şehirlerinden biri. Ülkenin en kuzey noktasında yer alan ülke, çinili süslemelerle yapılmış tarihi eserler yer almakta.
Jalalabad: Tam bir entik kent olan Jalalabad, Akbar Han’dan kalan bir miras. Eskiyi ve antik kalıntıları buram burah hissedebileceğiniz şehrin bir diğer yakasında da metropol yerleşim yer almakta. Şehrin sınır bölgesinde yer almasından ötürü, eski Moğol istilacıların ve tüccarların geçiş noktası konumunda bulunmaktadır.
Balkh: Zerdüşlük ve Budizmin dünyaya yayıldığı yer olan Balk, Afganistan’ın gezilecek turistik yerleri arasında en güzide yerlerden birisi. Zamanın ve depremlerin etkisiyle şehir birçok kez yerle bir olmuş ve yeniden inşa edilmiş. Ancak bazı surlar ve kalıntılar yüzlerce yıllık tarihe sahip.
Samangan: İpek yolunun duraklarından biri olan Samangan, zamanında bu toprakların en çok gelişmiş topraklarından olmuştur.
Turistik yerleri arasında sayabileceğimiz diğer yerler:
- Bamiyan
- Faizabad
- Band-e Amir Ulusal Park
- Kabul
- Khyber Pass
- Talukan
- Babür Bahçesi
- Iydgâh Camii
- Qargha Reservoir
Afganistan’ın Mutfağı ve Yemek Kültürü
Pek dünyaya açılamamış olsa da Afganistan’ın Mutfağı ve Yemek Kültürü, oldukça derin bir kökene sahip. Elbette yüzlerce farklı yemeği bu topraklarda bulabilmeniz mümkün ancak biz sizin için en popüler 10 yemek hakkında bilgi vermeye çalışacağız.
- Kabuli Pilavı: Kabuli palaw veya Qabuli pulao, Afganistan’da ve Orta Asya ülkelerinin diğer bölgelerinde yapılan çeşitli pilavlardır. Kuru üzüm, havuç ve sığır eti veya kuzu eti ile karıştırılmış buharda pişirilmiş pirinçten oluşur. Bölgeye bağlı olarak farklı varyasyonlar vardır.
- Mantı: Türk mantısından esinlenildiği düşünülen bu yemeğin dış şekli biraz farklılık gösterse de lezzeti bizimkine yakın. Afganlar, bu yemeği tıpkı bizim gibi yoğurt ile servis ederler ve içine kıyma yerine et de koyarlar.
- Bolani: Bir nevi yassı ekmek biçiminde olan bu yiyecek, fırında yapılmakta. Arasında patates, mercimek, soğan, pırasa gibi çeşitli sebzelerle doldurularak, yoğurt ve nane ile servis edilir.
- Ashak: Kabul şehrinin yemeği olarak kabul edilen Ashak, bayram ve Ramazan gibi özel günlerde yapılan özel bir yemektir. Yeşil soğan, makarna ve et ile yapılan yemeğin üzerine etli domates sosu dökülerek servis edilir.
- Afgan Kebabı: Afgan’ın mutfağı ve yemek kültürüne sonradan dahil olmuş bu yiyecek, marine edilmiş etin ateşte pişirilmesiyle yapılır. Genelde sığır eti tercih edilse de tavuk, ciğer gibi çeşitler de tercih edilebilir.
- Afgan Kızartması: Yeşil sebze ve baharatların karışımı ile oluşturulan sosla yapılır. Afganlar, bu sosa hemen her şeyi bulayarak kızartma yaparlar.
- Afgan Tavuğu: Klasik tavuk kızartmasına ek olarak, yoğurt ve zerdeçal sosuna bulanarak yapılan kızartmadır.
- Afgan Köftesi: Kuzu kıyma, ince kesim soğan, sarımsak, salça, kişniş yaprağı ve yumurta ile yapılan enfes bir köfte. Ateşte pişirilir ve zeytinyağında pişirilmesi tavsiye edilir.
- Yoğurt Turşusu: Kuzu ve tavuk kebaplarının yanına tercih edilir. Soğan, biber, salça ve bir sürü baharat ile karıştırılarak elde edilen karışım 24 saat boyunca bekletilir ve pişirilecek olan etleri bulamak için kullanılır.
- Afgan Kuzu Pilavı: Kemikli kuzu, sarımsak, karanfil ve defne yağı ile pişirilen kuzu eti ve Afgan pilavı ile yapılan yemektir.
Afganistan ve Türkiye’deki Afganistan Konsoloslukları
Afganistan Dış İşleri Bakanlığı’na bağlı Büyükelçilik Ankara’da, Başkonsolosluk ise Ankara’da bulunmaktadır. Vize başvurusu yapabileceğiniz İstanbul’daki başkonsolosluk, Beşiktaş ilçesinin Levent mahallesi, Levent caddesi üzerinde yer almaktadır. Türkiye’de Afganistan’a bağlı en üst mercide yetkili birim olan Afganistan Büyükelçiliği, Ankara’nın Çankaya ilçesine bağlı Cinnah Caddesi No:88 adresinde yer almaktadır. Afganistan ülkesinde ticari faaliyet, vize başvurusu ve ticaret yapmak için bu kurumlara başvuru yapabilirsiniz.